سفر واژه ها در دالان هزار توی زمان

در باب ناکارآمدی نگاه لغتنامه ای در ترجمه (اگر ممکن باشد) و تفسیر قرآن، خیلی حرفها میشود گفت و مثالها میشود اورد. 

در پست قبل از دوست سنتی ام نالیدم که بر کفایت راغب!! در فهم (ولو اجمالی) اغلب واژگان قرآن اسرار میکند.
امروز در معنای واژگانی از ریشه عبد» جستجو میکردم. به بحثهای جالب توحید برخوردم که توحید را به شقوق مختلف از جمله توحید در عمل و توحید در عبادت و تقسیم کرده بودند.

به برادر عبری اش (עבד) سری زدم اساسا در این همخون قدیمی اثری از چیزی غیر از خدمت و اطاعت به چشم نمیخورد. کما اینکه در اشعار قدیمی عربی هم چنین است، و عبد» تقریبا به معنای خدم» است و به وضوح به معنای عمل» طبق فرمان است در قران هم با توجه به کاربردهای ریشه و سیاق آن به نظر میرسد معنا همین است.
اما به نظر میرسد بعد از بوجود امدن عرف دینی بعد از قران ، یک سری رفتارهای مناسکی خاص معنای غالب در این ریشه شده است. و به تعبیری این ریشه پس از نزول قران و عصر شکل گیری علوم اسلامی، یک تخصیص معنایی را تجربه کرده است و به یک اصطلاح تبدیل شده است.

در حالی که وقتی به راغب مراجعه میکنی، با یک تفسیر موضوعی لغوی محدود مواجه میشوی. که بر اساس فهم خاصی از وازگان قران که در قرن 5 رایج بوده نوشته شده است و  این تغییر معنایی که به نظر میرسد سالها پس از قران وقوع یافته و در معناشناسی این ریشه در قران بسیار موثر است در ان مغفول است.

البته راغب در برخی موارد از برخی تغییرات معنایی گزارش میکند اما غالبا نسبت به مقوله تغییر معنایی» مانند قاطبه لغتشناسان قدیم عرب، دقتی نداشته است.

در معناشناسی اکثر واژگان اساسی قرآن، ردیابی این تغییرات معنایی بسیار بسیار ضروری و موثر است. و حرف زدن ازمعنای واژگان قرانی بدون ردیابی این تغییرات خطایی واضح است.

 

پ.ن:
1- مادری حسی تناقض آمیز است که از نقطه تکثیر من» به غیر من» سر بر میآورد!
2- خدا به داد امنیت این مملکت برسد!